Campione d'Italia là một vùng đất vô cùng đặc biệt, là lãnh thổ của Ý nhưng lại nằm lọt thỏm trong Thuỵ Sĩ. Vì nằm ngoài khu vực Ý mà Campione d'Italia lại có những vai trò vô cùng đặc biệt trong suốt lịch sử thế giới.

Cụ thể, Campione d'Italia nằm tại bang Ticino của Thuỵ Sĩ, thị trấn này chỉ rộng có 2,6 km2 và có dân số hơn 2000 người. Mặc dù Campione d'Italia chỉ cách phần còn lại của nước Ý khoảng 1 km đường chim bay, nhưng địa hình núi cao xung quanh lại khiến con đường thực tế giữa Campione d'Italia và nước Ý dài hơn 14km.

Di chuyển đến Campione d'Italia rất thuận tiện, du khách có thể sử dụng xe buýt để đi từ các thị trấn khác của Thuỵ Sĩ. Còn nếu đến từ thành phố Como (Ý), du khách chỉ mất chưa đầy 40 phút lái xe.

Vì sao Campione lại thuộc về Ý mà không phải Thụy Sĩ?

Campione từng là một khu định cư của người La Mã, đóng vai trò như một đồn tiền tuyến chống lại các cuộc xâm lược của bộ tộc Helvetii vào thế kỷ 1 TCN. Sau đó, vùng đất này được một lãnh chúa Lombard để lại cho Tổng Giám mục Milan.

Đến năm 1512, Giáo hoàng Julius II đã trao cho Thuỵ Sĩ quyền sở hữu vùng Ticino như một lời cảm ơn vì sự hỗ trợ của họ trong cuộc chiến Holy League War. Tuy nhiên, Campione vẫn nằm dưới sự kiểm soát của tu viện Sant’Ambrogio.

Năm 1798, khi bang Ticino quyết định trở thành một phần của Thụy Sĩ thì người dân Campione chọn là một phần của Lombardy. Năm 1814, chính quyền đã từng tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập liên bang Thuỵ Sĩ, thế nhưng người Campione đã phản đổi.

Sau khi Ý thống nhất vào năm 1861, toàn bộ lãnh thổ phía tây hồ Lugano và một nửa hồ đã được trao cho Thuỵ Sĩ để các hoạt động thương mại và vận tải của Thuỵ Sĩ không phải đi qua lãnh thổ nước Ý. Năm 1930, nhà độc tài người Ý Benito Mussolini thêm từ “d’Italia” vào tên thị trấn, nhằm khẳng định chủ quyền Ý và củng cố tinh thần dân tộc. Ông cũng cho xây một cổng chào nguy nga cho Campione.

Vai trò đặc biệt trong lịch sử thế giới

Do vị trí địa lý độc đáo mà Campione d'Italia đóng vai trò kỳ lạ trong lịch sử thế giới. Trong Thế chiến thứ 2, Ý theo phe Trục và Thuỵ Sĩ thì lại là nước trung lập. Vì chính quyền Ý không kiểm soát được thị trấn này, nơi đây trở thành trung tâm hoạt động của gián điệp và âm mưu. Văn phòng Dịch vụ Chiến lược Hoa Kỳ (tiền thân của CIA) cũng từng hoạt động tại đây để theo dõi của phía Ý.

Địa danh nổi bật duy nhất - sòng bạc lâu đời nhất châu Âu

Với diện tích nhỏ bé, địa danh đáng chú ý duy nhất ở Campione d'Italia chính là Casino d'Campione, mở cửa vào năm 1917, đây cũng là sòng bạc lâu đời nhất và lớn nhất ở châu Âu. Trong suốt một thời gian dài, nền kinh tế chính của Compione chủ yếu đến từ hoạt động kinh doanh của sòng bạc đó. Kể từ khi mở rộng vào năm 2007, sòng bạc đã được trang bị 56 bàn và 500 máy đánh bạc. Không chỉ là sòng bạc lớn nhất châu Âu, nơi đây còn là nhà tuyển dụng lớn nhất của thị trấn này.

Sòng bạc Casino d'Campione đã buộc phải phá sản vào năm 2018. Sự việc đã dẫn đến một tác động vô cùng lớn, gần 500 nhân viên mất việc trong một thị trấn có 2000 cư dân. Sau đó, đại dịch COVID-19 xuất hiện đã một lần nữa giáng đòn vào kinh tế địa phương và buộc Campione d'Italia phải gia nhập lại nền kinh tế Ý và EU vào năm 2020, trước đó, Campione d'Italia thuộc nền kinh tế Thuỵ Sĩ và Thuỵ Sĩ không thuộc EU. Casino d'Campione mở cửa trở lại vào năm 2022 và tiếp tục là điểm thu hút du khách chính của nơi này.

Một số sự thật thú vị về Campione d'Italia

• Tất cả thư tại thị trấn này được gửi bởi Dịch vụ bưu chính quốc gia Ý (Poste Italiane), không phải từ Swisspost.
• Hệ thống điện thoại thì do hãng viễn thông Thuỵ Sĩ cung cấp
• Nhân viên cứu hoả và xe cứu thương được cung cấp bởi chính quyền Thuỵ Sĩ
• Mặc dù đồng Euro được chấp nhận, nhưng tiền lương tại thị trấn này được trả bằng đồng Franc Thuỵ Sĩ
• Dịch vụ điện được cung cấp từ Ý
• Xe cơ giới phải được đăng ký ở thành phố Como, Ý

Campione d'Italia có lực lượng cảnh sát riêng, cũng như hệ thống pháp luật riêng được phát triển dựa trên luật pháp Ý. Tuy nhiên, Campione d'Italia không áp dụng hệ thống hải quan và thuế của Ý mà thay vào đó là thị trấn này tuân theo các quy định của Thuỵ Sĩ. Tình trạng pháp lý độc đáo này đã dẫn đến một số căng thẳng giữa thị trấn và chính quyền Thụy Sĩ.