Gần đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra một di tích vô cùng đặc biệt tại thành phố cổ Olympus, thuộc quận Kumluca, Thổ Nhĩ Kỳ: tàn tích của một nhà thờ Kitô giáo từ thế kỷ thứ năm. Được gọi là “Nhà thờ số 1”, nơi đây không chỉ nổi bật bởi kiến trúc cổ kính mà còn gây ấn tượng mạnh với những hoa văn khảm đá (mosaic) tinh xảo và các dòng chữ cổ mang ý nghĩa sâu sắc.

Ngay từ lối vào, du khách sẽ bắt gặp một tấm khảm đá lớn với dòng chữ: “Chỉ những ai đi đúng con đường mới được bước vào đây.” Thông điệp này không chỉ thể hiện sự linh thiêng của nhà thờ mà còn phản ánh tinh thần tôn giáo mạnh mẽ của cộng đồng Kitô hữu thời kỳ đầu tại vùng đất này. Những hoa văn mosaic được bảo tồn khá tốt, trải dài từ cửa vào đến bên trong, cho thấy trình độ nghệ thuật và sự trân trọng dành cho không gian thờ tự của người xưa.

Ngoài ra, các dòng chữ khác trong nhà thờ còn ghi lại tên những cá nhân hoặc nhóm đã đóng góp xây dựng, giúp các nhà nghiên cứu hiểu hơn về cộng đồng và tổ chức xã hội của người Kitô hữu cổ đại tại Anatolia. Việc phát hiện ra những chi tiết này mang lại cái nhìn rõ nét hơn về sự phát triển của Kitô giáo ở khu vực này vào thế kỷ thứ năm, cũng như vai trò của nghệ thuật và tôn giáo trong đời sống cộng đồng.

Hiện nay, các cuộc khai quật vẫn đang tiếp tục, hứa hẹn sẽ còn nhiều phát hiện thú vị khác về lịch sử phong phú của thành phố cổ Olympus và những người từng sinh sống nơi đây