NASA: con người đã tìm ra 6 ngàn ngoại hành tinh, nhưng không cái nào giống Trái Đất

20/09/2025 16:55
NASA: con người đã tìm ra 6 ngàn ngoại hành tinh, nhưng không cái nào giống Trái Đất
Ngoại hành tinh là những thiên thể nằm ngoài phạm vi Hệ Mặt Trời của chúng ta nhưng lại mang nhiều đặc điểm giống các hành tinh trong Hệ Mặt Trời. Để được coi là một ngoại hành tinh thì chúng cần đáp ứng một số điều kiện như quay quanh một ngôi sao, có bề mặt đất đá hoặc là hành tinh khí như Sao Mộc, đủ nặng để có hình gần tròn nhưng không lớn tới mức gây phản ứng nhiệt hạch và biến thành sao, đồng thời phải được tìm ra bằng phương pháp khoa học.

Trước năm 1990 thì con người chưa tìm ra ngoại hành tinh nào. Đến năm 1995 ngoại hành tinh đầu tiên quay quanh 1 ngôi sao giống Mặt Trời là 51 Pegasi b được phát hiện. Đó là một hành tinh khí lớn gần gấp đôi Sao Mộc và cách chúng ta 50 năm ánh sáng. Từ đó tới nay hàng ngàn ngoại hành tinh nữa được tìm thấy và NASA vừa xác nhận chúng ta đã biết tới 6007 ngàn cái, đồng thời còn có thêm 8 ngàn “ứng viên” nữa chờ được công nhận. Ngoại hành mới nhất là GJ 536 c, có ngoại hình giống Sao Hải Vương và nặng gấp 5,9 lần Trái Đất.
minh-hoa-ngoai-hanh-tinh-51-pegasi-b.jpg
51 Pegasi b

Trong 6007 hành tinh này, 2035 cái là có kích thước ngang ngửa Sao Hải Vương với bầu khí quyển giàu hydro và heli cùng lõi đá hoặc kim loại, 1984 hành tinh khí khổng lồ giống Sao Mộc, 1761 hành tinh chỉ vừa nhỉnh hơn hoặc nhỏ hơn Trái Đất chút ít và sau cùng là 220 hành tinh đất đá nhỏ hơn nữa, bằng cỡ Sao Thủy với lõi bằng sắt. Đặc biệt còn có 7 ngoại hành tinh mà NASA chưa rõ chúng thuộc thể loại gì.


Tuy 6 ngàn chưa đủ mang tính đại diện, chúng ta thấy tỷ lệ của ba loại chính khá đều nhau (dao động từ 29-33%). Như vậy có thể kỳ vọng là dù tổng số ngoại hành tinh có là hàng triệu hay hàng tỷ đi nữa thì tỷ lệ vẫn gần như vậy. Điều thú vị hơn cả là Hệ Mặt Trời dù chỉ có 8 hành tinh song lại chẳng thiếu chủng loại nào và mỗi loại đều có hai cái làm mẫu.

Kiểu ngoại hành tinh mà con người nhắm đến là loại 3: các thiên thể lớn ngang Trái Đất, có bề mặt đủ cứng cáp để đặt chân lên và khí hậu không quá tệ hại. Hành tinh gần nhất trong số này không đâu khác ngoài Cận tinh b (Proxima Centauri b) chỉ nằm cách Trái Đất 4,2 năm ánh sáng. Được phát hiện năm 2016, nó nặng bằng 1,3 lần Trái Đất và có thể cũng rộng hơn chừng đó. Mới đầu Cận tinh b được coi là tiềm năng nhờ nằm trong vùng ở được quanh ngôi sao lùn Proxima Centauri và nhiều người khấp khởi đoán là lý tưởng cho sự sống. Nhưng hóa ra lại là cơn mừng hụt sau khi người ta phát hiện nó phải hứng trọn bức xạ tia cực tím và tia X từ ngôi sao lùn đỏ.

quang-canh-tren-can-tinh-b.jpg
Minh họa quang cảnh Cận tinh b

Ngoài Cận tinh b, trước đó một năm người ta còn tìm thấy Kepler-452b nằm cách chúng ta 1400 năm ánh sáng. Nó lớn gấp 1,6 lần Trái Đất và có nhiệt độ bề mặt "ấm" tới -8 độ C, khá lý tưởng để tồn tại nước lỏng. Hành tinh này quay quanh ngôi sao chủ trong 385 ngày và cũng nằm trong vùng sống được quanh ngôi sao. Một hành tinh gần hơn nhiều là LHS 1140 b ở cách xa 49 năm ánh sáng, lớn gấp 1,7 lần Trái Đất và có nhiệt độ âm 47℃. Người ta còn tìm thấy bằng chứng nó là một hành tinh biển cả với nước chiếm gần 20% khối lượng.

Trong vũ trụ cũng không thiếu những hệ hành tinh mà nổi bật nhất là TRAPPIST-1, nơi có nhiều hành tinh đá nhất mà chúng ta từng biết. Đó là một "gia đình" gồm 7 hành tinh đá (đặt tên từ TRAPPIST-1b đến 1h) đều có kích thước sàn sàn Trái Đất. Tất cả quay quanh một sao lùn đỏ có độ sáng mờ ảo ở cách 39 năm ánh sáng. Trong số này có TRAPPIST-1e là sáng giá nhất, nó lớn chừng 70% Trái Đất và dường như có khí quyển giàu nitơ.
bay-hanh-tinh-trong-he-hanh-tinh-trappist-1.jpg
TRAPPIST-1

Bên cạnh con số 6007 ngoại hành tinh, NASA còn nói thêm là chúng ta chưa hề tìm thấy nơi nào có điều kiện y như Trái Đất hết. Chúng có thể sở hữu những điều kiện suýt soát Trái Đất nhưng lại bị những vấn đề chí mạng khác phá hỏng tất cả và nếu nhìn lại trong Hệ Mặt Trời, có lẽ Sao Hỏa cũng đủ dễ thở hơn phần lớn chúng.

Tin xem thêm

Vào năm 1984, Sony đã giới thiệu đầu đĩa CD dành cho xe hơi đầu tiên trên thế giới

VĂN HOÁ XÃ HỘI
19/10/2025 08:57

Vào năm 1984, Sony đã giới thiệu đầu đĩa CD dành cho xe hơi đầu tiên trên thế giới

Hôm nay bão Fengshen sẽ vào Biển Đông

VĂN HOÁ XÃ HỘI
19/10/2025 08:53

Dự báo hôm nay (19/10), bão Fengshen sẽ vào Biển Đông và trở thành cơn bão số 12 trong năm nay. Bão không đổ bộ vào đất liền nước ta nhưng dự báo sẽ gây ra đợt mưa lớn ch...

Hãng giày On bị khách hàng kiện vì tiếng rít khó chịu

VĂN HOÁ XÃ HỘI
18/10/2025 17:15

Hãng giày On bị khách hàng kiện vì tiếng rít khó chịu

Bão Fengshen đổi hướng và có khả năng mạnh thêm

VĂN HOÁ XÃ HỘI
18/10/2025 17:11

Do tác động của bão, từ ngày 19/10, vùng biển phía Đông khu vực Bắc Biển Đông có gió mạnh dần lên cấp 6-7; vùng gần tâm bão mạnh cấp 8-9, giật cấp 11, biển động...

Dự báo sắp xuất hiện thêm cơn bão mới trên Biển Đông, có đổ bộ vào đất liền nước ta?

VĂN HOÁ XÃ HỘI
17/10/2025 11:16

Dự báo khoảng 1-2 ngày tới, một áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão, khả năng cao sẽ di chuyển vào Biển Đông và trở thành cơn bão số 12.

Windows 10 chính thức nghỉ hưu, Microsoft phát hành bản cập nhật cuối cùng

VĂN HOÁ XÃ HỘI
16/10/2025 16:33

Windows 10 chính thức nghỉ hưu, Microsoft phát hành bản cập nhật cuối cùng

Uống nước ngọt, có đường hay không, đều có thể làm tăng tới 60% nguy cơ mắc bệnh về gan

VĂN HOÁ XÃ HỘI
16/10/2025 16:30

Uống nước ngọt, có đường hay không, đều có thể làm tăng tới 60% nguy cơ mắc bệnh về gan

Giá xăng đồng loạt tăng, RON 95 sát ngưỡng 20.000 đồng/lít

VĂN HOÁ XÃ HỘI
16/10/2025 16:27

Từ 15h chiều nay (16/10), giá xăng đồng loạt tăng: Xăng RON 95 tăng 174 đồng/lít, xăng E5 RON 92 tăng 88 đồng/lít.

Dư âm ĐT Nepal 0-1 ĐT Việt Nam: Chiến thắng nhọc nhằn, cuộc đua tiếp diễn

VĂN HOÁ XÃ HỘI
15/10/2025 08:54

ĐT Việt Nam đã có chiến thắng nhọc nhằn 1-0 trước ĐT Nepal để tiếp tục cuộc đua giành vé dự VCK Asian Cup 2027 với ĐT Malaysia.