Tìm hiểu về máy giặt: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách phân loại các dòng phổ biến
10/10/2025 10:20
Tìm hiểu về máy giặt: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách phân loại các dòng máy giặt phổ biến
Máy giặt đã trở thành một thiết bị KHÔNG thể thiếu trong hầu hết các gia đình hiện đại, giúp chúng ta khỏi công việc giặt giũ tốn nhiều thời gian và công sức. Giờ chỉ cần cho quần áo vào, thêm chất giặt tẩy, chọn một chương trình và nhấn nút khởi động.
Thế nhưng, đằng sau thao tác đơn giản đó là cả một hệ thống cơ khí, điện tử và thủy lực phức tạp, hoạt động cùng nhau để làm sạch quần áo. Bài viết này mình sẽ đi sâu vào việc tìm hiểu cách thức hoạt động của máy giặt và phân loại các dòng máy giặt phổ biến trên thị trường hiện nay để giúp ae có cái nhìn toàn diện hơn về thiết bị quen thuộc này.
Mặc dù có hàng trăm mẫu mã khác nhau trên thị trường, về cơ bản, tất cả các máy giặt đều được cấu thành từ 3 hệ thống chính: hệ thống cấp và thoát nước, hệ thống cơ học và hệ thống điện tử điều khiển.
Thế nhưng, đằng sau thao tác đơn giản đó là cả một hệ thống cơ khí, điện tử và thủy lực phức tạp, hoạt động cùng nhau để làm sạch quần áo. Bài viết này mình sẽ đi sâu vào việc tìm hiểu cách thức hoạt động của máy giặt và phân loại các dòng máy giặt phổ biến trên thị trường hiện nay để giúp ae có cái nhìn toàn diện hơn về thiết bị quen thuộc này.
Bên trong máy giặt có những gì?
Mặc dù có hàng trăm mẫu mã khác nhau trên thị trường, về cơ bản, tất cả các máy giặt đều được cấu thành từ 3 hệ thống chính: hệ thống cấp và thoát nước, hệ thống cơ học và hệ thống điện tử điều khiển.
Hệ thống cấp và thoát nước (The Plumbing System)
Đây là hệ thống chịu trách nhiệm quản lý dòng nước trong suốt chu trình giặt. Nó bao gồm các van cấp nước tự động mở ra để cho nước sạch vào lồng giặt khi nhận được lệnh từ bo mạch chủ và đóng lại khi đã đủ lượng nước cần thiết. Bên trong máy là một máy bơm nước (water pump) đa năng, có nhiệm vụ tuần hoàn nước và bột giặt trong quá trình giặt, đồng thời bơm nước bẩn ra ngoài qua ống thoát sau khi các chu trình giặt và xả kết thúc.
Hệ thống cơ học
Đây là phần tạo ra các tác động vật lý lên quần áo để loại bỏ vết bẩn. Trung tâm của hệ thống này là lồng giặt (gọi là drum/tub). Hầu hết các máy giặt đều có cấu trúc 2 lồng: một lồng bên trong có đục lỗ làm bằng thép không gỉ để chứa quần áo, và một lồng bên ngoài bằng nhựa hoặc thép không gỉ để chứa nước.
Bên trong lồng giặt là các bộ phận tạo chuyển động cho quần áo. Tùy thuộc vào loại máy, đó có thể là một trục khuấy (agitator), một trụ lớn ở giữa lồng giặt với các cánh khuấy đảo quần áo; một mâm giặt (impeller) – một đĩa hoặc vành có gờ thấp ở đáy lồng tạo ra các dòng nước xoáy để di chuyển quần áo; hoặc các thanh nâng (paddles/lifters) ở thành lồng của máy giặt cửa trước, có nhiệm vụ nâng quần áo lên cao rồi thả xuống nước.
Toàn bộ chuyển động này được cung cấp năng lượng bởi một động cơ điện. Có 2 loại động cơ chính là động cơ chổi than (commutator) truyền thống và động cơ biến tần (inverter) hiện đại hơn, hoạt động êm ái và tiết kiệm điện hơn. Động cơ có thể kết nối với lồng giặt thông qua dây curoa (belt-drive) hoặc gắn trực tiếp vào trục (direct-drive), trong đó loại truyền động trực tiếp thường hiệu quả và bền bỉ hơn.
QUẢNG CÁO
Hệ thống điện và tự động hóa
Đây chính là phần trung tâm của máy giặt, điều phối tất cả các hoạt động. Thành phần quan trọng nhất là bo mạch điều khiển in (PCB - Printed Circuit Board), nơi nhận lệnh từ người dùng thông qua bảng điều khiển và gửi tín hiệu đến các bộ phận khác như van cấp nước, động cơ, máy bơm. Bảng điều khiển, với các nút bấm, màn hình hiển thị và núm xoay, là giao diện để người dùng lựa chọn các chương trình giặt, nhiệt độ nước, tốc độ vắt và các tùy chọn khác.
Quy trình giặt giũ diễn ra như thế nào?
Một chu trình giặt hoàn chỉnh được điều khiển bởi PCB, diễn ra theo các bước tuần tự. Đầu tiên, sau khi người dùng cho quần áo vào và chọn chương trình, máy sẽ bắt đầu cấp nước. Các máy giặt hiện đại được trang bị nhiều cảm biến thông minh nên cảm biến tải trọng sẽ cân khối lượng quần áo để tính toán lượng nước và bột giặt cần thiết. Cảm biến mực nước đảm bảo lượng nước cấp vào vừa đủ.
Tiếp theo là giai đoạn giặt chính, động cơ sẽ bắt đầu quay lồng giặt hoặc trục khuấy, tạo ra các chuyển động cơ học để quần áo cọ xát vào nhau và vào dòng nước có chứa chất giặt tẩy, từ đó loại bỏ vết bẩn. Một số máy giặt cao cấp còn có cảm biến độ đục (turbidity sensor) để đo độ bẩn của nước, từ đó điều chỉnh thời gian giặt và xả cho phù hợp.
Này là cái cảm biển độ đục nè
Sau khi giặt xong, máy sẽ bơm toàn bộ nước bẩn ra ngoài và chuyển sang giai đoạn xả (rinse). Nước sạch sẽ được cấp vào để loại bỏ hoàn toàn cặn bột giặt còn sót lại trên quần áo, sau đó lại được bơm ra ngoài.
Cuối cùng là giai đoạn vắt (spin). Động cơ sẽ quay lồng giặt ở tốc độ rất cao, tạo ra lực ly tâm để vắt kiệt lượng nước còn lại trong quần áo, giúp quần áo nhanh khô hơn.
Phân loại các dòng máy giặt phổ biến
Thị trường máy giặt hiện nay rất đa dạng, nhưng có thể được phân loại thành các nhóm chính dựa trên thiết kế và cơ chế hoạt động.
Máy giặt cửa trên (Top-Load Washers)
Đây là dòng máy giặt truyền thống, nơi người dùng cho quần áo vào từ phía trên. Dòng này lại được chia thành hai loại nhỏ. Loại đầu tiên là máy giặt cửa trên có trục khuấy (agitator), sử dụng một trục lớn ở giữa để đảo quần áo. Ưu điểm của nó là chu trình giặt thường nhanh hơn và giá thành phải chăng. Tuy nhiên, nhược điểm là nó có xu hướng làm quần áo hao mòn nhanh hơn và chiếm nhiều không gian trong lồng giặt.
Loại thứ hai là máy giặt cửa trên hiệu suất cao (High-Efficiency), thay thế trục khuấy bằng một mâm giặt (impeller) ở phía dưới. Loại này nhẹ nhàng hơn với quần áo, tiết kiệm nước hơn và có dung tích lồng giặt lớn hơn. Tuy nhiên, chu trình giặt của nó thường kéo dài hơn và quần áo có thể bị xoắn vào nhau.
Máy giặt cửa trước (Front-Load Washers)
Đây là dòng máy giặt có cửa ở phía trước. Cơ chế hoạt động của nó dựa trên việc quay lồng giặt theo phương ngang, sử dụng trọng lực để nâng quần áo lên cao rồi thả xuống nước, mô phỏng lại động tác giặt tay. Dòng máy này được đánh giá cao nhất về hiệu quả làm sạch, tiết kiệm nước và điện năng nhất, đồng thời cũng nhẹ nhàng nhất với các loại vải mỏng manh. Một ưu điểm lớn khác là khả năng xếp chồng máy sấy lên trên để tiết kiệm không gian. Nhược điểm của nó là giá thành thường cao hơn và chu trình giặt kéo dài.
Các dòng máy giặt đặc biệt
Ngoài hai loại chính trên, thị trường còn có các dòng máy giặt chuyên dụng khác. Máy giặt sấy kết hợp (All-in-One Washer-Dryer Combo) là một thiết bị duy nhất có thể thực hiện cả hai chức năng giặt và sấy, rất lý tưởng cho những không gian nhỏ. Tuy nhiên, nó thường có dung tích nhỏ và chu trình sấy kéo dài rất lâu.
Máy giặt xếp chồng (Stacked Laundry Centers) là một khối duy nhất bao gồm một máy giặt (thường là cửa trên) ở dưới và một máy sấy ở trên, là giải pháp tiết kiệm không gian cho những ai vẫn ưa thích máy giặt cửa trên. Cuối cùng, máy giặt nhỏ gọn (Compact/Portable Washers) là những thiết bị có kích thước nhỏ, phù hợp cho các căn hộ hoặc những người có nhu cầu giặt giũ ít.
Những tính năng bổ sung và công nghệ đáng chú ý
Các nhà sản xuất liên tục trang bị cho máy giặt những công nghệ mới để nâng cao trải nghiệm người dùng. Chức năng giặt hơi nước (steam-clean) giúp khử trùng, giảm nếp nhăn và làm mềm vải. Ngăn chứa nước giặt và nước xả tự động (automatic dispensers) có thể chứa đủ dung dịch cho nhiều lần giặt, máy sẽ tự động lấy lượng cần thiết cho mỗi lần.
Kết nối Wi-Fi cho phép điều khiển máy giặt từ xa qua điện thoại thông minh, nhận thông báo và tải về các chu trình giặt mới. Một số model cao cấp còn có lồng giặt kép (dual wash drums), cho phép giặt đồng thời hai mẻ đồ khác nhau. Các chương trình giặt chuyên dụng như Allergy Care sử dụng nhiệt độ cao để loại bỏ các tác nhân gây dị ứng.
Kết lại cái là…
Từ một thiết bị cơ học đơn giản, máy giặt đã phát triển thành sản phẩm thông minh và phức tạp, tích hợp nhiều công nghệ càng ngày càng mới và nhiều khi dư luôn. Việc hiểu rõ cấu tạo, nguyên lý hoạt động và sự khác biệt giữa các loại máy giặt mình nghĩ sẽ giúp chúng ta không chỉ sử dụng thiết bị hiệu quả hơn mà còn đưa ra lựa chọn mua sắm sáng suốt, phù hợp nhất với nhu cầu, không gian và ngân sách của gia đình mình.
Tin xem thêm
nội dung mới
